İsrail’deki tüketiciler, Türkiye’nin Gazze Şeridi’ne yönelik saldırısı nedeniyle Tel Aviv ile ticaret mutabakatlarını askıya almasının akabinde lokal pazarlarda yüksek zerzevat ve meyve fiyatlarıyla karşı karşıya kaldı. Ankara’nın mayıs ayında başladığı boykota Ürdün’den gelen eserlerde kolera tespit edilmesi ve çok sıcak hava eklenince, pek çok eserin fiyatında artış yaşandı.
ÜRDÜN’DEN DE ALAMIYOR
Savaşın başlamasının akabinde, evvel 54 eser kümesinin ihracatına kısıtlamalar getiren Türkiye Ticaret Bakanlığı, 2 Mayıs’ta Gazze Şeridi’ne hiçbir kısıtlama olmaksızın insani yardım girmesine müsaade verilene kadar İsrail ile tüm ticaret mutabakatlarının askıya alındığını duyurmuştu. Kararın ardından İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, yerel üretime ve öbür ülkelerden ithalata odaklanarak yeni alternatiflerin aranacağını belirtmişti. Lakin Türkiye’yle bir arada İsrail’in en çok meyve-sebze aldığı ülke olan Ürdün’de tarım alanlarında kullanılan su kaynaklarında kolera bakterisi tespit edilmesi üzerine buradan da ithalat durduruldu.
UZAK ÜLKELERE MECBUR KALDILAR
İsrail medyasında yer alan haberlerde Türkiye ve Ürdün’ün domates ve salatalık üzere ziraî eserlerin ithalatının yarısını sağladığı belirtilerek “Ankara’nın boykotunun pazarları vurduğu” kaydedildi. Türkiye ile yaşanan kriz nedeniyle ithalatçıların, malların da daha kıymetli olduğu daha uzak ülkelerden eser satın almak zorunda kaldığı vurgulandı. Ülkede ayrıyeten 10 aydır devam eden savaşın sonucu olarak yaşanan emekçi eksikliği, hava sıcaklığının evvelki yıllara nazaran daha yüksek olmasının da maliyetleri arttırdığı belirtildi.
BİBER, DOMATES VE PATATES
Ülkede fiyatı en çok artan sebzeler ortasında biber, domates ve salatalık bulunuyor. İsrail Tarım Bakanlığı’nın haftalık raporuna nazaran iki hafta evvel kilogram başına 7.90 Şekel (yaklaşık 73 TL) olan biberin fiyatı 10 Şekel’e (yaklaşık 90 TL) yükseldi. Domates ve patatesin fiyatında da ortalama 2 Şekel (yaklaşık 18 TL) artış yaşandı. Rapora nazaran geçen hafta salatalıkta yüzde 21 oranında artış yaşanırken, armudun fiyatı yüzde 27, üzümün fiyatı ise yüzde 19 oranında yükseldi. İsrail Bitki ve Tarım Dernekleri Kurulu, çiftçilik maliyetlerini düşürmek için hükümetten mali takviye talep etti. Ağustos ayı başında medyada yer alan haberlerde, İsrail otomotiv pazarının ihracatta birinci 10 ülke ortasında yer alan Türkiye’nin boykotu nedeniyle kıymetli düşüncelerle karşı karşıya olduğu belirtilmişti.
BİLGİ NOTU: Ticaret durdurulmadan evvel İsrail ve Türkiye ortasındaki ticaret hacmi yıllık yaklaşık 235 milyar TL’ye ulaşıyordu.
GAZZE’DE ÖLÜLERE YER KALMADI
– Can kaybının 40 bini geçtiği Gazze’de cenazeler mezarlıklara üst üste gömülüyor. Güney Gazze’de Baraka ve Deir al-Bala mezarlığındaki istekli mezar kazıcıları, gün doğumunda işe koyuluyor, yeni mezarlar kazıyor yahut var olanları tekrar açıyor. Mezar kazıcısı olan Naci Ebu Hateb, savaş başladığından beri durmadan çalıştığını belirterek “İnsanları gömecek yer kalmadı. Tükendik. Bir günde 17 mezar kazmak zorunda kaldım. Durum o kadar makûs ki yerimiz kalmadığından insanları üst üste gömüyoruz” diyor. Ölüler bazen mezarlıkların yıkıldığı yahut ulaşılamadığı kilometrelerce uzaklıktaki bölgelerinden gelebiliyor. Ataklardan kaçmak için tekraren yerlerinden olan aileler, yakınlarının cenazelerini otoparklar, merdiven altları ve yol kenarları üzere mümkün olan her yere gömmek zorunda kalıyor.
FUAD ŞÜKÜR’Ü BU TÜRLÜ VURMUŞLAR
– Amerikan Wall Street Journal gazetesi, 30 Temmuz’da Lübnan’da suikasta uğrayan Hizbullah başkanlarından Fuad Şükür’ün vefatına ait ayrıntıları yazdı. Gazeteye konuşan bir Hizbullah yetkilisine nazaran, Fuad Şükür öldürüldüğü gün Lübnan’ın başşehri Beyrut’taki ikametgahının yedinci katına çıkması tarafında bir telefon almıştı. Saat 19.00 civarında, Şükür yedinci kattayken İsrail güçleri binaya hava saldırısı düzenledi. Hizbullah kumandanını etraftaki binalar ortasında amaç alınmasının daha kolay olacağı yedinci kata çekme daveti, büyük ihtimalle Hizbullah’ın iç bağlantı ağına sızan biri tarafından yapıldı. Haberde, Hizbullah’ın kurucularından ve en kıdemli kumandanlarından biri olan Şükür’ün neredeyse “görünmez” bir hayat yaşadığı; konuşmalarının ve fotoğraflarının yayınlanmadığı da vurgulandı. İran’ın başşehri Tahran’da öldürülen İsmail Haniye’nin yerinin de oğluyla yaptığı telefon konuşmasından belirlendiği tez edilmişti.
