Salı günü Çin’in itiraz ve tehditlerine karşın Tayvan’a giden ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi, Pekin’in Tayvan’ı izole edip ziyaretlerini durduramayacağını belirtti.
Asya ziyareti kapsamında Tokyo’da olan Pelosi, “ABD’nin Çin’in Tayvan’ı izole etmesine müsaade vermeyeceğini” vurguladı.
Pelosi, “Tayvan’ın diğer tertiplere katılmasını yahut öteki yerleri ziyaret etmesini önlemeye çalışabilirler. Lakin bizim oraya gitmemizi önleyerek Tayvan’ı izole edemeyecekler” dedi.
“Bizim ziyaret programımızı Çin yapmıyor” diyen Pelosi, “Çin, füze atmak için benim ziyaretimi mazeret olarak kullandı” diye devam etti.
Öte yandan Çin’in Tayvan adasını bir ‘hilal’ halinde sararak 6 farklı noktada yaptığı deva askeri tatbikatlar ikinci gününe girdi. Kimi havayolları Taipei uçuşlarını iptal ederken, öteki uçaklarının da rotasını Çin’in belirlediği tatbikat bölgesinden geçmeyecek halde değiştirdi.
Öte yandan Tayvan, cuma sabahı Çin’in gemi ve uçaklarının ‘meridyen çizgisini’ geçtiğini tabir etti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu belgisiz hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” unsurunu benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının kesimi olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlantılar kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.