Deprem gerçeğiyle acı bir formda yüzleşen Türkiye’nin aklına yeniden Marmara Sarsıntısı geldi. Uzmanların 1999’dan bu yana ikazda bulunduğu Marmara’da sarsıntı tehlikesine karşı ülkenin tüm sermaye yapısının temelinin bulunduğu İstanbul’dan göç başladı. Çalışma formlarından, şirketlerin yoğunluğuna, hayat pahalılığından altyapıya, düzenlemeler yapılmadan İstanbul’dan göçün sonlu kalacağı bilinirken, fırsatını bulan ise gidiyor. Kalanlar ne diyor?
6 Şubat’ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli zelzeleler büyük bir yıkım yaratarak 45 bin kişinin canına mal oldu. Yıkımın da yüklü eski binalarda olduğu telaffuzları de 1999 sarsıntısını hatırlattı.
Ekonomim’den Leyla İlhan haberine göre, İstanbul’da yaşayanlar mega kenti terk etmek isteği duyarken, eski yapıların hala çoğunlukta olduğu Kadıköy, Avcılar, Beylikdüzü, Bağcılar, Sefaköy üzere ilçelerde zelzele göçünün ağırlaştığı söyleniyor.
Şehirden ayrılanlar, yanlarında eşyalarının bir kısmını götürmüyor. Göç edenler, yeni hayatlarında ne ile karşılaşacaklarını bilmediklerinden, İstanbul dışında maddi şartları öngöremediklerinden, memleketlerindeki ailelerinin yanına ya da daha küçük boyutta meskenlere taşındıklarından depolar da bu durumun doluluğunu yaşıyor.
Evden Konuta Nakliyatçılar Derneği (END) Lideri Ali Ayılmazdır, olağan devirlerde bu mevsimde taşınmaların az olduğunu lakin artık ağırlaştıklarını söylüyor.
Ayılmazdır, evvelki yıllarda bu periyotta şirketleri günde 2-3 kişi ararken, son haftalarda bu sayının ortalama 20-25 bireye çıktığının açıkladı.
İstanbul’dan gidenlerin spesifik bir bölgeye akın etmediğini belirtirken, kent dışında ya da öbür bir kentte meskeni olanların bu seçeneği kullandığını ekliyor.
haber.sol.org.tr
Genel olarak eski binalarda oturanların taşındığı belirtilirken, taşınma taleplerinin de en çok Beylikdüzü, Avcılar, Bağcılar, Sefaköy, Kadıköy, Pendik, Kartal’dan Karadeniz kıyılarına yanlışsız olduğu vurgulandı.
Deprem risk tespitlerinin bitişiyle taşınma yoğunluğunu artması da bekleniyor.
İstanbul’dan gidenlerin bir kısmı da belirsizlikler nedeniyle birinci etapta eşyalarının bir kısmını depolarda tutuyor. Bu da ister istemez, ‘Dönüş olabilir mi?’, ‘Gidenler deneme sürecinde mi?’ sorularını akla getiriyor.
Taşınmayı düşünenlerin olağan vakitlerde 1 aylık bir süreç yaşadıklarını belirtilirken, bu devirde bir an evvel taşınmaya odaklandıkları belirtiliyor.
Nakliye kesiminde de “fahiş fiyatlar” gündeme gelirken, bu üzere meselelerin END üyesi olmayan şirketlerde gündeme geldiğine de dikkat çekildi.
Derneğin önümüzdeki günlerde taşınma fiyatlarına yönelik de bir çalışma yapacağı belirtilirken, internet üzerinde şehirlerarası fiyatlamanın konut eşya sayısı, kat sayısı üzere değişkenlerle 4 bin ila 20 bin TL ortasında değiştiği de görülüyor.
Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Lideri Hakan Akdoğan da İstanbul’dan dış göçe dair, Ipsos araştırmasına da referans vererek, insanların yüzde 60-70 oranında “sağlam” yapılarda oturma isteğine dikkat çekiyor.
Ancak son yıllarda yükselen kiralar ve düşen alım gücünün de tesiriyle müstakil meskenler ya da daha sağlam tabanlardaki semtlere geçmenin hızlanamadığı lakin ekonomik şartları uygun olanların bu mevzuda süratli davrandığı da belirtiliyor.
Bir şirket yetkilisi de kiralık depoları olağan periyotlarda hafta 2-3 kişinin sorduğunu fakat son devirde bu sayısının 30-40 bireye çıktığını belirtti.
Şehirlerarası taşınmanın da arttığı, bilhassa Ege Bölgesi’ne yazlık göçün ağır olduğu, yakın olan Kocaeli ve İzmit bölgelerine bir akın görüldüğü belirtildi. İstanbul’a gelen dış göçün ise sarsıntı bölgesinden gelenler dışında olmadığı belirtiliyor.
Yalnızca son 10 günde İstanbul’dan çıkışların yaklaşık 20 yılın tepesine çıktığı gözlemlenirken, İstanbul’da iç göçün ağır olduğu bölgelerden biri de Göktürk olurken, son bir haftada bölgeye taşınanlarda yüzde 30 oranında artış görüldüğü belirtildi.
Bir yanda da İstanbul’dan gitmek isteyip gidemeyenler var.
Yapılan paylaşımlarda İstanbul’da gitmek istemenin fakat bunun yalnızca uzaktan çalışma ile ilişkili olmadığı da görülüyor.
‘Aklımda var lakin ancak bütçem buna uygun değil. Muğla’da kendime iş ve konut baktım lakin fiyatlar uçmuş’ diyenler gibi çalışma şartları ve alternatiflerin sonlu olması birçok kesimin ana merkezlerinin ya da ofislerinin sadece İstanbul’da olması bireyleri bu niyetlere yaklaştırmıyor dahi:
“Devlet ve kurumlar bu süreçlerin kök tahliline inmeli” diyen İstanbul’da yaşayan ve çalışan müşteri hizmetleri yöneticisi O.D., acil aksiyon planıyla kayıpların azaltılması yanında kısa, orta ve uzun vadeli planlamam yapılması gerektiğini savunuyor.
Marka yöneticisi HS, İstanbul’da en acil olarak sanayi, imalat ve finans bölümlerinin öteki kentlerde merkezler oluşturacak halde taşınması gerektiğini, tüm binaların eski-yeni ayrımı olmadan denetim edilmesi gerektiğini savunuyor.
İstanbul’un en büyük sorunu olan nüfus yoğunluğunun yüzde 50 oranında azaltılacak biçimde düzenlenmesi gerektiği belirtiliyor. İstanbul’da bir zelzele felaketinde sorunun yalnızca binaların sağlam kalmasıyla çözülemeyeceği de öngörülüyor.
Uzaktan çalışmanın tek başına İstanbul’da göçü sağlamayacağını düşünen hesap uzmanı OB, toplumsal ortamların, iş networklerinin kurulmasının da sorun yaratabileceğini düşünüyor.
İstanbul’dan gerçek manada bir dış göçün yalnızca şahsî tercihler olmadığı ve olmayacağı anlaşılıyor. Sizce?
