Soyadım Sansür ama çıkacak bu yasa beni korkutuyor

Muhabirimiz Latif Sansür, iktidarın yeni sansür yasasını kıymetlendirdi. Ege’nin duayen gazetecilerinden olan Latif Sansür, ‘dezenformasyon yasası’nın haberciliğe ağır darbe vuracağını belirtti. “İlk sefer soyadım beni korkutuyor” dedi ve şu tespitleri yaptı…

Muhabirlik yaptığım 30’u aşkın yılda birinci kere bu kadar dertliyim. Birinci kere bu kadar kaygılıyım. Siyasetçisinden, gazetecisine, hukukçusundan aydınlarına kadar herkesin lisanında “Sansür” var. Birinci kere soyadım beni korkutuyor, soyadımı duydukça istemsiz ürperiyorum. Meslek yaşantım boyunca en ağır baskıyı, tedirginliği bu devirde yaşıyorum.

Gazeteciliğe 1987-88 yılında Kuşadası’nda başladım. En büyük talihim o periyodun ünlü ismi Mehmet Ali Birand ile tıpkı ilçede yaşamamdı. Bana verdiği bir öğüdü meslek yaşantım boyunca daima rehber edindim. “Gazetecilik yaparken toplum ismine yaptığını unutma; hiçbir vakit haberlerini sansürleme” demişti. Elimden geldiğince öğüdüne uydum. Kuşadası üzere turistik bir ilçede yaşadığım ve misyon yaptığım için, ilçeye çeşitli nedenlerle gelen başbakanlar ve cumhurbaşkanlarını takip ettim. Süleyman Demirel, Bülent Ecevit, Turgut Özal, Yıldırım Akbulut, Mesut Yılmaz, Ahmet Davutoğlu, Binali Yıldırım, Tansu Çiller, Kenan Cihan, Recep Tayyip Erdoğan’ı, sayısız bakan ve devlet adamını, bir o kadar yabancı devlet liderini ve başkanı izledim. Birbirinden ünlü yerli ve yabancı gazeteci, aydın ile tanışma fırsatım oldu. Sorular sordum, cevaplarını haberleştirdim. Hiçbir vakit yaptığım haberler, sorduğum sorular nedeniyle tasa duymadım.

HABERLERİM ‘SANSÜRSÜZ’DÜ

Kendimi her tanıttığım ve soyadımı “Sansür” diye söylediğimde yüzlerde bir tebessüm beliriyordu. Neredeyse binlerce defa, “Bir gazetecinin soyadı ‘Sansür’ olur mu” sorusunu duydum. Verdiğim karşılık ise hiç değişmiyordu, “Soyadım Sansür olabilir, fakat haberlerim sansürsüzdür.” Misyon yaptığım gazetelerdeki mesleksel duayenlerden de birebir övgüyü alırdım. Melih Aşık ağabey, “Latif Sansür haberlerini sansürsüz yazar” diyerek beni onurlandırdığı üzere bir çok üstattan, soyadım ‘Sansür’ olsa da “sansürsüz” haberlerim nedeniyle mesleksel çizgime ait övgü aldım. Hiçbir vakit korkmadım, ürkmedim, yanlışsız bildiğim, belgelendirdiğim haberlerim için telaş duymadım. Çünkü, tam olmazsa da yakın vakte kadar gazetecilik mesleği için kısıtlı da olsa üniversal kurallar geçerliydi.

‘SUSTURMAYA ÇALIŞIYORLAR’

AKP’nin 20 yılı aşkın iktidarında çeşitli prosedürlerle basın organlarının büyük kısmını teslim alındı, tek sesli, duymayan, görmeyen, konuşmayan bir medya yaratıldı. Tekraren bir çok gazetede tıpkı başlık, tıpkı spot, tıpkı cümlelerle manşet atıldı. Tekraren birebir merkezden düğmeye basılarak tıpkı şahıslar, kurumlar amaç tahtasına oturtuldu. Saygın isimler için yargısız infaz yapıldı. Eğilip bükülmeyi, tetikçi olmayı reddeden binleri aşan gazeteci işsiz kaldı. Bu meslektaşlarımız da devayı toplumsal medyada, internet ortamında seslerini duyurmaya, devrin şartları elverdiğince “Sansürsüz habercilik” yapmaya çalıştı, çalışıyor. Bu yeni jenerasyon haberciliğin rahatsız ettiği AKP iktidarı ters ses olmasın, kimse doğruları yazmasın diye yasalar çıkarıyor. Seçim atmosferine girilirken, gerçekleri yazan bu habercilerin sesini kısmaya, susturmaya çalışıyor. “Dezenformasyonla mücadele” mazeretiyle, “yanıltıcı bilgiyi yayma” üzere münasebetlerle gazetecilere 3 yıla kadar mahpus getiriyor. Sözün tam manasıyla “Sansür” yasası oluşturmaya çalışıyor.

KİME NAZARAN ALDATICI?

“Yanıltıcı bilgi” nedir, kime nazaran “yanıltıcıdır” sorusuna gerek yok. İktidarın işine gelmeyen her bilgi “Yanıltıcı” olarak nitelenebilir. Bir siyasetçinin, örneğin Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Erdoğan’ın, “Gezide cami yaktılar” kelamlarını haber yapsam, “Gerçeğe muhalif bilgi” kabahatini yaymış olmayacak mıyım? Erdoğan dokunulmaz olduğu için ona “suç” sayılmayan kelamlarını haber yaparken kabahat işlemiş olacağım? Geçen Kasım ayında “Dolar 10 lira olacak” diyen 2’si gazeteci 38 kişi hakkında “gerçeğe ters bilgi” yaydılar diye dava açıldı. Bu gün ise dolar 17 Türk Lirasını geçti. Öngörülerini tabir ettikleri için cezalandırılmaya çalışıldılar.

“CİDDİ TASA DUYUYORUM”

Muhabirlik yaptığım 30’u aşkın yılda birinci kere bu kadar telaşlıyım. Birinci kere bu kadar telaşlıyım. Siyasetçisinden, gazetecisine, hukukçusundan aydınına kadar herkesin lisanında “Sansür” var. Birinci kere soyadım beni bu kadar korkutuyor, soyadımı duydukça istemsiz ürperiyorum. Meslek yaşantım boyunca en ağır baskıyı, tedirginliği bu devirde yaşıyorum. Teklifin yasallaşması halinde kendime “Sansür” uygulayacağım fikrini aklımdan silmeye çalışıyorum. Korkularımda yalnız olmadığımı meslek büyüklerimden, gazeteci ve hukukçu siyasilerden “Sansür Yasası” ile ilgili görüşlerini aldığımda daha âlâ anladım.

DÜZENLEME İÇİN KİM NE DEDİ?

Gazeteci kökenli CHP İzmir Milletvekili Atilla Sertel: Kaybedeceğini anlayan AKP iktidarı, seçim sürecini gazetecileri, toplumsal medyayı susturarak, toplumun gerçekleri öğrenmesini engelleyerek geçirmek istiyor. Basın ve tabir özgürlüğü başta olmak üzere birçok alanda Abdulhamit’in istibdat periyodu ile emsal bir periyodu yaşatan AKP iktidarı. Gazetecilere 20 yıldır zulüm eden de onları mahpusa atan da AKP iktidarı. Halkın gerçekleri öğrenmesini engellemek ve gazetecilik yapanları mahpus tehdidi ile karşı karşıya bırakmaktır. Kuruldan da geçen 29’ncu husus ucu açık, yoruma açık olmasının yanında tam bir sansür düzenlemesidir.

İYİ Parti Genel Lider Yardımcısı Bahadır Fazilet: Basının yüzde 90’ını ellerine geçmiş durumdalar. Bağımsız, tarafsız, gerçekleri yazan muhalif fikirleri de vatandaşa kamuoyuna ulaştıran gazeteciler toplumsal medyayı çok kullanıyorlar. Vatandaşın kendisinden gizlenen haberleri de duymasını sağlayan değerli bir mecrada ki fikirleri de susturmak ve insanları korkutmak için getirilen bir yasa tasarısı. Sonuna kadar karşıyız. AKP’nin sansür uygulamak için getirdiği bu yasa teklifine karşın hiçbir yere varamaz. Bu onun gidişini daha da kolaylaştırıyor.

İzmir Gazeteciler Cemiyeti Lideri Dilek Gappi:

Biz bu yasa teklifini kabul etmiyor ve kesinlikle daima birlikte yine ele alınması gerektiğine inanıyoruz. 29. unsur de halkı aldatıcı bilgileri yayma tabiri tehlikeli. Direkt oto sansür uygulamaya yöneliktir. Hangi beyanın hakikat olduğunu nasıl kabul edeceğiz. Örneğin hükümet, devlet yetkililerinin verdiği beyanlar yer alabilecek mi? Kozmik basın ahlak ve etik prensiplerine muhalif bir yaklaşımdır. 30 yıl evvel Uğur Mumcu tarikatlarda yetişen gençler gün gelecek Cumhuriyeti yıkmaya teşebbüs edeceklerdir dediği vakit bu halkı aldatıcı bir bilgi miydi? Kabul etmemiz mümkün değil.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri Sibel Güneş: Her boyutuyla ağır sansüre neden olacak, hangi partiye oy verirse versin yurttaşın habere ve gerçeğe erişimi engellenecektir. Haberin hür sirkülasyonu engellenecektir. Tutuklu gazeteci sayısını artıracak, internet sitelerine, internet sağlayıcılarına ağır para cezaları getirilmesine yol açacaktır. İnternet sitelerine ceza verildiğinde o sitede çalışan gazetecilerin de basın kartı iptal edilecektir. Bu tasarının yürürlüğe girmesi halinde iktidarın güzeline gitmeyen her haber için dezenformasyon denilerek ceza istenecektir.